Một Sự Im Lặng Đáng Sợ

Người Việt ở nước ngoài đã có một thái độ im lặng đáng sợ

Đức Hồng y Tổng Giáo phận Sài Gòn Phạm Minh Mẫn và trên 7 ngàn Tu sĩ và Giáo dân Công giáo đã tham gia chiến dịch vận động chống Nhà nước CSVN khai thác bauxite tại Tây Nguyên.

Hành động của họ tuy chưa được coi là đại diện cho gần 6 triệu người Công giáo vì Hội đồng Giám mục Việt Nam, tiếng nói chính thức của Giáo hội chưa chính thức lên tiếng, nhưng không vì thế mà sức mạnh của họ bị coi thường.

Trong số những người ký tên vào Lời kêu “HÃY CỨU LẤY TÂY NGUYÊN KHỎI THẢM HOẠ BAUXITE ĐỎ” ngày 24/4/2009 của Linh mục Lê Quang Uy, Dòng Chúa Cứu Thế (DCCT, Sài Gòn) có 101 Linh Mục các Dòng và Triều, 87 Linh Mục và Tu Sĩ thuộc Dòng Chúa Cứu Thế, 41 Nữ Tu các Dòng và 60 Nam Tu các Dòng.

Nhưng trước hết, hãy nghe Đức Hồng y Mẫn nói trong “Lá Thư Mục Tử” gửi các linh mục, tu sĩ và giáo dân địa phận Sài Gòn ngày 28/5/2009: “Những thông tin trong thời gian gần đây nhắc nhớ cho tôi bổn phận giáo dục kitô giáo là giúp mọi thành viên trong gia đình ý thức trách nhiệm gìn giữ và bảo vệ môi trường sống của mình và cũng là của mọi người anh em đồng bào và đồng loại.

“Cách đây ít tháng, người dân Thành phố xôn xao khi báo chí phanh phui vụ việc nhà máy sản xuất của công ty Vedan đã gây ô nhiễm nặng cho dòng sông Thị Vải, tác động đến đời sống và sinh hoạt của hàng trăm gia đình sinh sống trong vùng. Mới đây, nhiều nhân sĩ trí thức trong cũng như ngoài nước, lại lên tiếng cảnh báo về việc khai thác bôxít tại Tây Nguyên có thể gây tác hại nghiêm trọng đến môi trường sinh thái cũng như an sinh xã hội. Mối quan ngại này rất đáng quan tâm và Quốc Hội đã quyết định đưa vấn đề này vào chương trình nghị sự trong lần họp nầy.

“… Môi trường thiên nhiên là quà tặng của Đấng Tạo Hoá và là tài nguyên dành cho hết mọi người. Không ai trong chúng ta tạo dựng nên môi trường thiên nhiên. Khi ta sinh ra, môi trường đó đã có rồi. Và đời sống con người gắn liền với thiên nhiên, nhờ đó ta sống và lớn lên. Quà tặng và tài nguyên này được dành cho tất cả mọi người, chứ không chỉ dành riêng cho một ai hoặc một thiểu số nào, cũng không chỉ dành riêng cho thế hệ hiện tại mà còn cho cả thế hệ tương lai. Do đó, mọi người đều có trách nhiệm và nghĩa vụ phải tôn trọng, gìn giữ và bảo vệ môi trường sống của mình và cũng là của mọi người trong cộng đồng dân tộc cùng thế giới hôm nay…

Ngài lưu ý Nhà nước CSVN: “ Vì môi trường là tài nguyên dành cho mọi người, nên không thể nhân danh phát triển kinh tế và tích luỹ lợi nhuận cho một thiểu số mà huỷ hoại môi trường của đại đa số, nhất là của người nghèo, không có phương tiện tự vệ. Những sự kiện xảy ra gần đây cho thấy các nhà đầu tư chỉ tính toán lợi nhuận mà không quan tâm đủ đến tác động của việc sản xuất trên môi trường sống của con người… Do đó, không thể khai thác thiên nhiên một cách ích kỷ, làm phương hại trầm trọng đến nguồn dự trữ tài nguyên cho thế hệ hiện tại cũng như tương lai. Thực tế trong những năm gần đây cho thấy tình trạng phá rừng và gây ô nhiễm nguồn nước đã để lại những hậu quả nghiêm trọng như thế nào cho đời sống của người dân”.

Đề cập đến quyền lợi thiết thân gắn bó với thiên nhiên của người dân địa phương, đặc biệt là đồng bào dân tộc (thiểu số), Vị chăn chiên Giáo phận Sài Gòn cảnh giác Nhà nước: “Vì môi trường là tài nguyên dành cho hết mọi người, nên trong tiến trình phát triển kinh tế, cần phải quan tâm đến quyền lợi của người dân bản địa. Cuộc sống và cả văn hoá của dân bản địa gắn liền với đất đai và môi trường khai sinh ra họ. Do đó, những dự án phát triển kinh tế cần phải quan tâm đến quyền lợi của dân bản địa. Nếu không, sẽ có thể tạo ra xáo trộn, bất ổn, xung đột trong xã hội”.

Ngài cũng khuyên không nên vội vã trong kế hoạch quan trọng này, Hồng y viết tiếp: “Trước hết, bổn phận của người kitô hữu là cầu nguyện cho nhà cầm quyền cũng như giới hữu trách được khôn ngoan sáng suốt trong việc đưa ra những quyết định có ảnh hưởng đến phúc lợi của người dân và rủi ro của môi trường thiên nhiên. Giáo Hội Công giáo đề nghị rằng trong những trạng huống mà các dữ kiện khoa học mâu thuẫn nhau hoặc dữ kiện thu thập được chưa đủ, giới hữu trách nên hành động theo nguyên lý dự phòng, nghĩa là chỉ đưa ra những quyết định tạm thời, có thể sửa đổi dựa trên những dữ liệu khoa học sau này mới biết được.

Tuy nhiên, Hồng y Mẫn không kêu gọi suông mà còn thúc giục người Công giáo dấn thân trong nhiệm vụ bảo vệ thiên nhiên và môi trường. Ông viết: “Trong những sự kiện như vụ việc Vedan và khai thác bôxít ở Tây Nguyên, đã có nhiều tiếng nói được gióng lên trên báo chí và các phương tiện truyền thông khác. Đây là dấu chỉ lành mạnh của một xã hội dân chủ, trong đó người dân ý thức trách nhiệm tham gia vào tiến trình quyết định về những vấn đề liên quan đến đời sống của họ và của đất nước. Là người công giáo, chúng ta ý thức rằng việc xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh là trách nhiệm gắn liền với niềm tin kitô giáo của mình. Vì thế, thông qua các cơ quan dân cử và các phương tiện truyền thông, anh chị em hãy chân thành và thẳng thắn góp ý với giới hữu trách biết yêu dân yêu nước, biết lấy dân làm gốc, đặc biệt trong những vấn đề có tầm quan trọng đối với vận mệnh của đất nước và phúc lợi của nhân dân. Đó là cách thể hiện niềm tin của chúng ta, niềm tin dấn thân xây dựng xã hội thành một cộng đồng nhân loại mới sống trong tình yêu và sự thật, trong công lý và an bình”.

Lời kêu gọi của một Linh mục

Về phần mình, Linh mục Lê Quang Uy đã lên án Nhà nước CSVN trong lời kêu gọi của ông: “Người ta nhắm mắt làm ngơ cho những Công ty nước ngoài tha hồ xả nước thải khí độc, gây ô nhiễm những con sông dài đang là cơ may mưu sinh cho người dân nghèo, gây bụi mù xám xịt cả một vùng trời, chết chim, héo cây và ngộ độc phổi cấp cho trẻ em và người già.

Và hai năm nay thì người ta đã ngang nhiên háo hức, hồ hởi bán đứng Tây Nguyên – nóc nhà Đông Dương – cho việc khai thác Bauxite Đỏ. Người dân tộc thiểu số khốn khổ đã phải ngơ ngác thiên di đi nơi khác, nhường chỗ cho hàng ngàn công nhân Trung Quốc được nhập khẩu ồ ạt. Đất Tây Nguyên đang chảy những dòng nước lầy nhầy đất đỏ, mà dân Việt cũng bắt đầu chảy máu đỏ sau những cuộc xô xát với kẻ cướp đội lốt anh em láng giềng….”

Lời tuyên bố thẳng thắn này của Cha Uy được coi là mạnh nhất trong số những lời chỉ trích đảng và nhà nước chung quanh Dự án Bauxite trên Tây Nguyên, kể từ khi có cuộc vận động chống khai thác của nhóm Giáo sư Nguyễn Huệ Chi, Nhà văn Phạm Toàn và Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Thế Hùng, ngày 12/4/2009.

Cho đến đầu tháng 6/2009 đã có 1808 người, kể cả linh mục Uy và một Linh mục, Tu sĩ Công giáo khác đã ký tên vào bản Kiến nghị yêu cầu Nhà nước “phải chính thức dừng ngay lại” dự án bauxite.

Tuy nhiên, đảng và nhà nước không coi phản ứng của trí thức và người dân ra gì. Họ vẫn tiếp tục xây dựng 2 Nhà máy ở Tân Rai (Lâm Đồng) và Nhân Cơ (Đắc Nông).

Những người cầm quyền còn không coi cả tướng Võ Nguyên Giáp ra gì khiến ông phải viết đến Thư thứ 3 yêu cầu “dừng các dự án khai thác bô xít ở Tây Nguyên, kể cả khai thác thí điểm”.

Cho đến nay Đảng và Nhà nước vẫn không thèm trả lời 3 lá thư của tướng Giáp.

Thái độ ù lì, khinh dân ra mặt của bộ 3 Nông Đức Mạnh, Tổng Bí thư đảng, Nguyễn Minh Triết, Chủ tịch Nước và Nguyễn Tấn Dũng, Thủ tướng cùng sự sợ hãi trong quấn chúng và hầu hết Quốc hội 493 người không dám có hành động cụ thể chống lại nhà nước khiến Linh mục Uy lo sợ.

Ông viết mà như thét to lên cho mọi người cùng nghe: “Lúc này đây, tuy đã chậm trễ lắm rồi, chúng tôi vẫn muốn kêu to lên với phía Công Giáo chúng ta, với các vị Giám Mục, các Linh Mục, các Tu Sĩ các Dòng và nhất là với tất cả anh chị em Giáo Dân thân yêu của mọi miền đất nước. Chúng ta là người Công Giáo, chúng ta không thể cứ mãi ở bên lề cuộc sống quê hương trong sự e ngại, do dự. Chúng ta không thể cứ mãi chờ đợi lẫn nhau mà không ai dám quyết định một việc gì thiết thực và can đảm. Chẳng lẽ chỉ vì sợ bóng sợ vía một cái gì đấy mà chúng ta lại không sợ điều đáng phải sợ hơn cả, đó là tiếng lương tâm, tiếng nói của Chúa Thánh Thần.

Chúng ta biết nhiều tội ác đã và đang hoành hành trên quê hương chúng ta. Phá thai mấy triệu ca một năm suốt nhiều năm qua. Chúng ta đã im lặng. Nay Bauxite Đỏ có tác hại đến Sự Sống con người ra sao, chúng ta đọc và nghe hết, hiểu hết. Chúng ta lại vẫn im lặng. Và như thế chúng ta cũng sẽ rơi vào bi kịch đồng loã với thế gian độc ác, với những kẻ muốn giết chính “Đấng đã khơi nguồn Sự Sống”!

Rồi Cha Uy nói với các Nhà lãnh đạo trong Giáo hội của mình: “Phải có một kiến nghị của phía Hội Thánh Công Giáo nữa chứ, mặc dù chúng ta dư biết có “kiến” cách mấy thì người ta cũng chẳng thèm “nghị” đâu, nhưng ít ra đây sẽ là tiếng nói của chính lương tâm chúng ta, những người đang tin vào “Đấng đã khơi nguồn Sự Sống” để Sự Sống thiêng liêng ấy không bị làm cho tổn thương trên quê hương Việt Nam thân yêu của chúng ta. Nó cho thấy người Công Giáo Việt Nam cùng trăn trở xót xa với vận mệnh của quê hương và dân tộc.

Chúng tôi kính mong, tiếng kêu này của chúng tôi được mọi người mạnh dạn hưởng ứng. Xin quý Đức Cha, quý Cha, quý nam nữ Tu Sĩ và anh chị em Giáo Dân gần xa, đừng vì chúng tôi chỉ là một Linh Mục quèn của một Hội Dòng thường bị cho là cấp tiến, mà đành bỏ qua không muốn nghe tiếng kêu của chúng tôi.”

Theo tin của Dòng Chúa Cứu Thế trong nước thì vào ngày 25. 4, Linh Mục Nguyễn Văn Khải, DCCT ở Hà Nội, “cũng đứng ra trực tiếp mời gọi được hàng mấy ngàn anh chị em Giáo Dân ký tên ngay tại chỗ, sau một Thánh Lễ tại Nhà Thờ Thái Hà, Hà Nội, và từ đó đến nay cũng vẫn đang tiếp tục thu tập các chữ ký tâm huyết như thế”.

Mặc cho Công an doạ nạt, khủng bồ tinh thần, Linh mục Uy vẫn tiếp tục thu góp chữ ký của người dân phản đối khai thác Bauxite.

Ông viết: “Về phần mình, chúng tôi ý thức rõ mình luôn sống theo lương tâm đạo giáo, lại gắn bó yêu mến quê hương và dân tộc Việt Nam, nên chúng tôi tiếp tục đứng vững, không khiếp sợ, kiên trì đấu tranh bên cạnh quý vị, những nhà trí thức quả cảm cùng tất cả những ai thành tâm thiện chí trong nước và ngoài nước. Chúng tôi xác tín rằng Sự Thật và Công Lý rồi sẽ phải được thực thi và thể hiện trên quê hương này, cho dù phải trả giá rất đắt”.

Trước việc làm của 2 Linh mục Uy và Khải, Tỉnh Dòng Chúa Cứu Thế Việt Nam đã ra một Thông cáo, do Linh mục Vinh sơn Phạm Trung Thành ký tên ngày 28/4/2009 ủng hộ việc làm này.

Hành động ủa một số nhà lãnh đạo Công giáo trong vụ chống khai thác bauxite cũng đã nhắc cho mọi người nhớ lại Lời Kêu gọi chống khai thác bauxite của Hoà Thượng Thích Qủang Độ đưa ra ngày 30-3-2009.

Vị lãnh đạo Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (không được Nhà nước nhìn nhận) viết: “Nhân danh Hội đồng Lưỡng Viện, Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất, tôi kêu gọi người Việt trong ngoài nước hãy tỏ thái độ trước nguy cơ hủy hoại mầu xanh Tây nguyên và đời sống của người Việt cũng như hàng chục dân tộc ít người trong việc khai thác quặng bô-xít không thông qua nghiên cứu khoa học và kinh tế, mà chỉ vụ vào sự lệ thuộc Bắc phương.

Kính xin người Việt nước ngoài khẩn cấp báo động công luận thế giới về đại nạn sinh thái Tây nguyên, và nguy cơ nối giáo Bắc Kinh trấn đóng yết hầu chiến lược vùng ba biên giới.”

Chiến dịch “BẤT TUÂN DÂN SỰ – BIỂU TÌNH TẠI GIA” suốt tháng 5/2009 đã kết thúc, nhưng bây giờ người Công giáo đã tiếp nối chống đối bằng phương pháp khác cho thấy đảng và nhà nước CSVN đang bị nhân dân chống đối và xa cách.

Nhưng sự việc này cũng phản chiếu một điều buồn trong Cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Mang tiếng có trên 300 ngàn Trí thức đang sống và làm việc trong tất cả mọi lĩnh vực Khoa học, Kỹ thuật, Gíao dục, Xã hội v. v… mà sao số người ký tên vào Danh sách của Giáo sư Nguyễn Huệ Chi mới chỉ đếm được trên đầu ngón tay?

Ngoài sự vận động hội thảo lẻ tẻ và lên tiếng ủng hộ lời Kêu gọi của Hoà Thương Qủang Độ, chưa thấy có Tổ chức hay Đoàn thể nào muốn đứng ra vận động 3 triệu người Việt tị nạn tiếp tay bảo vệ Tổ quốc với người trong nước. Chẳng lẽ nước Việt Nam không còn chút gì liên hệ gì với người Việt Nam ở nước ngoài?

Tại sao lại có một thái độ thờ ơ và im lặng đáng sợ như thế? Hay là vì an ninh cá nhân và miếng cơm, manh áo mà nhiều người muốn đứng ngoài cuộc?

Nếu thế thì sự an nguy của Hồng y Mẫn, Hoà thượng Quảng Độ, nhóm Linh mục, tu sĩ Công giáo, các Nhà Trí thức và đồng bào trong nước có nên được bỏ lên bàn cân không?

Phạm Trần

04.06.2009

Vantuyen.net